Als je bezig bent met solliciteren kom je termen als vaardigheden en competenties tegen. Cognitieve vaardigheden zijn misschien wel essentiële vaardigheden die werkgevers zoeken. Toch wordt er maar weinig over gesproken. Je hebt deze vaardigheden nodig om uit te blinken in je werk en om op te vallen tijdens je sollicitatie. Maar wat zijn cognitieve vaardigheden precies? En hoe gebruik je ze in je sollicitatiebrief, je cv en tijdens je sollicitatiegesprek?
Cognitieve vaardigheden: in het kort
- Begrijpen, redeneren, problemen oplossen en informatie verwerken
- Je hebt ze nodig om te functioneren
- Tijdens solliciteren kun je ze gebruiken om op te vallen
Wat zijn cognitieve vaardigheden?
Cognitieve vaardigheden zijn functies die te maken hebben met de mentale processen die je gebruikt om informatie te krijgen, verwerken, op te slaan en te gebruiken. Het zijn de vaardigheden die je helpen om problemen op te lossen, keuzes te maken, informatie te begrijpen en te leren. Eigenlijk zijn je cognitieve functies precies wat je nodig hebt om te functioneren in je dagelijkse en professionele leven.
Voorbeelden van cognitieve vaardigheden
Er zijn behoorlijk wat cognitieve vaardigheden, die je waarschijnlijk bekend voorkomen omdat je ze elke dag gebruikt. Ze komen echt niet alleen in je werk van pas.
Analytisch denken
Analytisch denken is echt een cognitieve vaardigheid die je goed kunt gebruiken als je met data werkt. Je hebt het nodig om informatie te interpreteren, patronen te ontdekken, verbanden te leggen en daarmee beslissingen te nemen. Een marketingprofessional moet bijvoorbeeld analytisch denken om de effectiviteit van campagnes te beoordelen. Een analytisch denker stelt de vraag hoe en wat?
Abstract denken
Je vermogen om concepten, ideeën en situaties te begrijpen die niet direct tastbaar of concreet zijn. Abstract denken stelt je in staat om patronen te herkennen, verbanden te leggen en strategisch te denken. Deze cognitieve vaardigheid is handig als je voor je werk creatieve oplossingen moet bedenken voor complexe, abstracte problemen. Een abstracte denker denkt na over waarom?
Creatief denken en verbeeldingskracht
In een baan als grafisch ontwerper of productontwikkelaar heb je innovatie en originaliteit nodig. Creatief denken helpt je om buiten de gebaande paden te denken en unieke oplossingen voor problemen te bedenken. Een creatief denker denkt wat als?
Probleemoplossend vermogen
Dankzij je probleemoplossend vermogen kun je bij onverwachte situaties problemen identificeren, analyseren en een plan van aanpak bedenken om er goed mee om te gaan. Cruciaal in banen waarin je snel moet schakelen en met onverwachte uitdagingen te maken krijgt.
Geheugen
Je geheugen heb je nodig om met details te kunnen werken. Denk aan een functie als projectmanager die met deadlines werkt, of een customer-service-medewerker die klantinformatie moet onthouden om persoonlijke service te bieden.
Besluitvorming
Als cognitieve vaardigheid is besluitvorming je vermogen om weloverwogen keuzes te maken op basis van beschikbare informatie, vaak onder tijdsdruk. Je kan situaties snel analyseren, voor- en nadelen afwegen en inschatten wat de gevolgen van je beslissing zijn. Je hebt besluitvorming nodig in leidinggevende functies of projectmanagement. Daarin moet je regelmatig snel beslissingen nemen die grote invloed hebben op het team of bedrijf.
Focus en aandacht voor detail
Dit is een belangrijke vaardigheid voor banen waarin je nauwkeurig moet werken. Voor een accountant kan zelfs de kleinste fout in de cijfers grote gevolgen hebben. Focus en aandacht voor detail helpen je om nauwkeurig te werken en fouten te minimaliseren.
Taalvaardigheid
Taal begrijpen, gebruiken en effectief communiceren is een cognitieve vaardigheid. Het gaat om woordenschat, grammatica en de vaardigheid om informatie helder over te brengen. Je gebruikt taalvaardigheid in banen waarin communicatie, schrijven of tekst interpreteren centraal staan.
Rekenvaardigheid
Rekenvaardigheid is de cognitieve vaardigheid om getallen, wiskundige concepten en berekeningen te begrijpen en toe te passen. Nauwkeurig rekenen, gegevens te interpreteren en wiskundige problemen oplossen dus. Dit is een vaardigheid die met name handig is als je financiële, statistische of technische analyses maakt voor je werk.
Ruimtelijk inzicht
Je ruimtelijk inzicht is je vermogen om vormen, verhoudingen, afstanden en maten te interpreteren. Als je ruimtelijk inzicht ontwikkeld is, kun je dit ook als objecten van perspectief veranderen. Een onmisbare vaardigheid in beroepen zoals architect, techniek en design.
Het belang van cognitieve vaardigheden tijdens solliciteren
Je cognitieve vaardigheden zijn niet alleen belangrijk tijdens je werk. Ook als je solliciteert kun je ze goed gebruiken. Deze vaardigheden laat je zien via je sollicitatiebrief, cv en tijdens het sollicitatiegesprek. Precies wat een werkgever wil, want die zoekt kandidaten die niet alleen over de technische of communicatieve vaardigheden beschikken. Je scoort dikke bonuspunten als je laat zien dat je ook kunt leren, je makkelijk aanpast en kan presteren onder druk.
Cognitieve vaardigheden in je sollicitatiebrief
Je sollicitatiebrief is een uitstekend middel om specifieke voorbeelden van je cognitieve vaardigheden te laten zien. Bijvoorbeeld door korte anekdotes waarin je beschrijft hoe je bepaalde vaardigheden hebt ingezet om resultaten te behalen. Hoe je een complex probleem hebt opgelost, een innovatieve oplossing hebt bedacht of een belangrijke beslissing hebt genomen op basis van data.
Een voorbeeld
Het mooiste is als je cognitieve vaardigheden in je sollicitatiebrief vermeldt, zonder ze letterlijk te benoemen. Zoals in dit voorbeeld:
“Bij mijn baan bij [vorige werkgever] dreigde een belangrijke klant over te stappen naar een concurrent. Ik heb de situatie eerst razendsnel geëvalueerd en toen een plan bedacht om de klant tegemoet te komen. Hiervoor heb ik eerst de klantgegevens geanalyseerd en ben daarna in gesprek gegaan. In het gesprek heb ik de klant een oplossing op maat geboden. Hierdoor herstelde niet alleen de klanttevredenheid, de klant heeft zelfs hun contract uitgebreid. Dit zorgde direct voor meer omzet.”
Cognitieve vaardigheden op je cv
Ook je cv is een belangrijk middel om cognitieve vaardigheden te benadrukken. Hierin geldt hetzelfde: benoemen dat je een bepaalde vaardigheid hebt, is niet genoeg. Je kunt beter aantonen dat je je cognitieve vaardigheden hebt toegepast. Beschrijf ze bijvoorbeeld in je werkervaring.
Voorbeelden
- “Oplossingen ontwikkeld voor projectbeheer, die resulteerden in een efficiëntere workflow en een besparing van 10% op projectkosten.” (Probleemoplossend vermogen)
- “Verantwoordelijk voor de strategische besluitvorming binnen het marketingteam, met een omzetgroei van 15% in het eerste kwartaal.” (Besluitvorming)
- “Data geanalyseerd en markttrends geïnterpreteerd om de ontwikkeling van nieuwe producten te sturen, wat resulteerde in een toename van 20% in klanttevredenheid.” (Analytisch denken)
- “Rapporten van het team gecorrigeerd en beoordeeld met een nauwkeurigheid van 99%.” (Focus en aandacht voor detail)
Cognitieve vaardigheden tijdens je sollicitatiegesprek
Tijdens je sollicitatiegesprek kun je echt laten zien hoe je cognitieve vaardigheden in de praktijk werken. Veel werkgevers stellen vragen over situaties waarin je dit soort vaardigheden hebt moeten gebruiken. Hierop kun je je voorbereiden, door van tevoren na te denken over vragen als:
- “Kun je een voorbeeld geven van een complex probleem dat je hebt opgelost?”
- “Beschrijf een situatie waarin je een moeilijke beslissing moest nemen.”
- “Hoe ga je om met onverwachte uitdagingen op de werkvloer?”
- “Hoe zorg je ervoor dat je details niet over het hoofd ziet tijdens het werken aan een complexe taak?”
- “Vertel me over een situatie waarin je een fout hebt gemaakt. Hoe heb je het probleem aangepakt en wat heb je ervan geleerd?”
Dit soort vragen zijn een uitgelezen kans om uit te leggen hoe je je cognitieve vaardigheden hebt gebruikt in uitdagende situaties. Een handige tip is om in je antwoord specifieke, voor de werkgever herkenbare voorbeelden te geven. Leg verder de nadruk op de resultaten die je hebt bereikt dankzij je probleemoplossend, analytische of creatieve vaardigheden.
Cognitieve vaardigheden trainen
Heb je het gevoel dat je bepaalde cognitieve vaardigheden onvoldoende hebt? Er zijn verschillende manieren om specifieke cognitieve vaardigheden te ontwikkelen.
Blijf leren
Door nieuwe dingen te leren, vergroot je je vermogen om complexe problemen te begrijpen en op te lossen. Volg daarom cursussen of lees vakliteratuur, dat houdt je geest scherp.
Oefen probleemoplossing
Alle activiteiten waarin je actief problemen moet aanpakken, dragen bij aan het ontwikkelen van je probleemoplossend vermogen. Je ontwikkelt dus tijdens je werk, maar ook bij vrijwilligerswerk of door je hobby kun je deze cognitieve vaardigheden verder ontwikkelen.
Doe denkspelletjes
Spellen zoals schaken, sudoku of puzzels kunnen je analytische en probleemoplossende vaardigheden verbeteren.
Werk aan je focus en aandacht
Technieken als mindfulness of meditatie kunnen helpen om je concentratievermogen en aandacht voor detail te verbeteren.
Cognitieve vaardigheden: essentieel voor elke baan
Je vermogen om problemen op te lossen, beslissingen te nemen en te presteren onder druk komt altijd van pas. Tijdens het solliciteren kunnen deze vaardigheden je zelfs helpen opvallen. Maak daarom gebruik van je cognitieve vaardigheden door specifieke voorbeelden te noemen in je sollicitatiebrief, cv en tijdens je sollicitatiegesprek. Zo maak je nog meer kans op die gave baan die je graag wilt.
Ben je klaar voor een nieuwe uitdaging of wil jij je graag verder ontwikkelen? Bekijk ons ruime aanbod aan fulltime en parttime banen. Bekijk alle vacatures.
