Primaire arbeidsvoorwaarden: voorbeelden & uitleg

Primaire arbeidsvoorwaarden zijn de basis van je arbeidsovereenkomst. Het gaat om afspraken over je salaris, het aantal uren dat je werkt en je vakantiegeld. Deze primaire voorwaarden zijn vaak wettelijk vastgelegd of opgenomen in een cao. Ze zijn het fundament van de beloning voor je werk. Daarom zijn ze ontzettend belangrijk bij elke contractbespreking of sollicitatie.

Primaire arbeidsvoorwaarden: in het kort

  • De basis van je arbeidsovereenkomst
  • Wettelijk of via cao geregeld
  • Salaris, werkuren en verlof
  • Meestal niet onderhandelbaar als ze in een cao staan
  • Essentieel bij het vergelijken van banen

Inhoud van dit artikel

Wat zijn primaire arbeidsvoorwaarden?

Primaire arbeidsvoorwaarden zijn alle afspraken die direct te maken hebben met je beloning en inzet. Het is de kern van je werkrelatie met je werkgever en ze liggen eigenlijk altijd vast in je contract of cao. Je primaire arbeidsvoorwaarden zijn de afspraken die jullie hebben over je salaris, het aantal uren dat je werkt, je vakantiedagen en je vakantiegeld. Omdat ze direct van invloed zijn op wat je verdient en hoeveel je werkt, zijn ze erg bepalend voor je financiële zekerheid, werkdruk en vrije tijd. Het is daarom belangrijk om de primaire voorwaarden goed door te nemen voor je je contract ondertekent.

Voorbeelden van primaire arbeidsvoorwaarden

Hieronder zie je een overzicht van primaire arbeidsvoorwaarden die in vrijwel elk contract terugkomen. Het zijn voorbeelden die natuurlijk verschillen per werkgever.

Type

Voorbeeld

Brutosalaris

€ 3.500 per maand (op basis van 40 uur per week)

Aantal werkuren

32, 36 of 40 uur per week

Vakantiegeld

8% van je bruto jaarsalaris, uitbetaald in mei

Vakantiedagen

Wettelijk: minimaal 4 keer het aantal uren dat je per week werkt

Loondoorbetaling bij ziekte

Wettelijk recht op 70% van je loon gedurende 2 jaar

Toeslagen

Bijvoorbeeld ploegentoeslag of onregelmatigheidstoeslag bij avond- of weekendwerk

Overwerkregeling

Afkoop in geld of tijd-voor-tijd

 

Onderhandelen over primaire arbeidsvoorwaarden

Sommige primaire arbeidsvoorwaarden liggen vast in de wet of in een cao. Daarover kun je niet onderhandelen, bijvoorbeeld het minimumloon of het aantal wettelijke vakantiedagen.

Maar er zijn ook primaire arbeidsvoorwaarden waarover je meestal wél kunt onderhandelen:

  • Je kunt onderhandelen over je salaris, binnen de loonschalen die het bedrijf hanteert
  • Aantal contracturen is vaak bespreekbaar (bijv. 36 uur werken in plaats van 40)
  • Extra vakantiedagen naast het wettelijk minimum aantal
  • Toeslagen of eenmalige vergoedingen

Voordat je een arbeidscontract tekent

Zijn de onderhandelingen achter de rug en wil je je arbeidscontract ondertekenen? Controleer dan je primaire arbeidsvoorwaarden voor je die krabbel zet:

  • Salaris: Check of je salaris marktconform is voor je functie, branche en regio.
  • Werkuren: Werk je parttime of fulltime en staat dat er duidelijk in?
  • Vakantiegeld en -dagen: Als het goed is staan de afspraken over vakantiegeld en vakantiedagen duidelijk vermeld.
  • Toeslagen of overwerk: Als dit van toepassing is, horen de afspraken ook in je contract te staan.
  • Ziekte: Hoe lang krijg je doorbetaald en hoeveel?

Uiteraard is het ook handig om je secundaire arbeidsvoorwaarden nog eens door te nemen met je werkgever.

Meer dan een getal onderaan je loonstrook

Primaire arbeidsvoorwaarden zijn de harde kern van je werkafspraken – en ze verdienen dus je volle aandacht. Of je nu een nieuwe baan overweegt of je huidige contract tegen het licht houdt: weet wat je waard bent, stel vragen en durf te vergelijken. Want een goed salaris is fijn, maar een contract dat op alle vlakken bij je past? Dat is goud waard.

Tip: Vergelijk niet alleen je salaris, maar alle primaire voorwaarden als je meerdere banen overweegt. Soms is een lager salaris toch aantrekkelijker als je meer vakantiedagen of flexibele uren krijgt.

FAQ

Wat zijn primaire arbeidsvoorwaarden?

Primaire arbeidsvoorwaarden zijn de basisafspraken over je werk: je salaris, werkuren, vakantiedagen, vakantiegeld en andere wettelijke rechten. Ze vormen de kern van je arbeidsovereenkomst.

Wat is het verschil tussen primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden?

Primaire voorwaarden zijn je vaste beloning en werktijden. Secundaire voorwaarden zijn aanvullende extra’s zoals een reiskostenvergoeding, bonussen of een opleidingsbudget.

Zijn primaire arbeidsvoorwaarden wettelijk verplicht?

Een aantal primaire arbeidsvoorwaarden zijn wettelijk geregeld, zoals het minimumloon, je recht op vakantiedagen en loondoorbetaling bij ziekte.

Kun je over primaire voorwaarden onderhandelen?

Over je salaris, uren en vrije dagen kun je meestal onderhandelen. Maar als er een cao geldt, liggen daarin vaak veel primaire arbeidsvoorwaarden vast.

Waar vind je je primaire arbeidsvoorwaarden?

Je primaire arbeidsvoorwaarden staan in je arbeidscontract of eventueel in de cao die op jouw functie of sector van toepassing is.

Wanneer zijn primaire arbeidsvoorwaarden goed?

Als ze marktconform zijn, passen bij je levenssituatie en je voldoende zekerheid, inkomen en rust bieden.

Deze artikelen vind je misschien ook interessant:
Karaktereigenschappen – zo zet je ze op je cv
Feedback ontvangen als een pro
Zwangerschapsverlof & bevallingsverlof berekenen
Engelse sollicitatiebrief: voorbeelden & 5 tips