Bij het opstellen van een cv kom je ze vaak tegen, maar wat is eigenlijk het verschil tussen vaardigheden en competenties? In het kort zijn vaardigheden praktische, meetbare acties, zoals het beheersen van een softwareprogramma of het spreken van een taal. Competenties gaan een stap verder. Ze zijn een combinatie van kennis, vaardigheden en gedrag, bijvoorbeeld leiderschap of probleemoplossend vermogen. We leggen niet alleen het verschil tussen deze twee uit, maar gaan ook in op de overeenkomsten. Verder krijg je voorbeelden hoe je competenties en vaardigheden gebruikt om jezelf sterker te profileren in een sollicitatie.
Wat zijn vaardigheden?
Vaardigheden zijn praktisch en meetbaar. Het zijn de dingen die je doet en waar je in de praktijk goed in bent. Je leert ze door opleiding, training of ervaring en ze zijn vaak redelijk specifiek. Meestal hebben vaardigheden betrekking op specifieke taken die je uitvoert in een bepaalde functie.
Voorbeelden van vaardigheden
Over vaardigheden kunnen we heel lang doorgaan. Naast cognitieve vaardigheden spelen sociale vaardigheden en didactische vaardigheden een rol in je werk of het solliciteren. Verder zijn dit duidelijke voorbeelden van vaardigheden:
Technische vaardigheden
In een bepaalde taal kunnen programmeren, social media beheren of werken met specifieke software.
Taalvaardigheden
Taalvaardigheid is een van de meest voorkomende vaardigheden: het spreken en schrijven van een taal. Of meerdere talen natuurlijk.
Communicatieve vaardigheden
Sommige communicatieve vaardigheden kun je leren, al zit er in deze vaardigheden ook vaak een minder meetbare factor. Bijvoorbeeld presenteren, schrijven en onderhandelen.
Wat zijn competenties?
Competenties gaan verder dan specifieke taken die je kunt uitvoeren. Eigenlijk is een competentie een combinatie van kennis, houding, vaardigheden en persoonlijkheid. Dat stelt je in staat om een bepaalde functie uit te voeren. Competenties zijn breed: zowel je vermogen om specifieke vaardigheden te gebruiken als je gedrag in bepaalde situaties.
Voorbeelden van competenties
Een mooi voorbeeld van een competentie is je probleemoplossend vermogen. Deze competentie omvat meerdere vaardigheden, namelijk analytisch denken, creativiteit en besluitvaardigheid. De competentie houdt in dat je problemen herkent en op kan lossen, ongeacht het specifieke probleem. Maar er zijn nog genoeg andere voorbeelden van competenties:
Leiderschap
Je vermogen om een team te motiveren, delegeren en begeleiden naar het bereiken van doelen. Sociale vaardigheden spelen een belangrijke rol bij deze competentie.
Samenwerken
Het vermogen om effectief met anderen te werken, verschillende perspectieven te waarderen en compromissen te sluiten. Hiervoor gebruik je bijvoorbeeld je communicatieve vaardigheden.
Organisatievermogen
Het vermogen om taken en middelen efficiënt te plannen en te beheren. Voor deze competentie doe je onder andere een beroep op je organisatorische vaardigheden.
Belangrijkste verschillen tussen vaardigheden en competenties
Het verschil tussen vaardigheden en competenties zit vooral in de breedte.
Vaardigheden: praktisch, specifiek en meetbaar
Vaardigheden zijn onderdeel van competenties. Ook zijn ze vaak heel praktisch, specifiek en meetbaar. Je leert ze relatief snel door een training of door ervaring.
Competenties: meerdere aspecten van je functioneren
Competenties zijn breed en omvatten meerdere aspecten van je functioneren. Je ontwikkelt competenties meestal door een combinatie van leren, ervaring en persoonlijke groei. Ze zijn onmisbaar om succesvol te zijn in een bepaalde functie.
Wat je doet vs. hoe je dingen doet
Een ander belangrijk verschil is dat vaardigheden vaak gerelateerd zijn aan wat je doet. Competenties gaan juist over hoe je dingen doet. Je kunt bijvoorbeeld de vaardigheid hebben om een presentatie te geven, een praktische actie. Het vraagt om competenties als zelfvertrouwen en aanpassingsvermogen om een effectieve presentatie te geven.
Overeenkomsten tussen vaardigheden en competenties
Hoewel de verschillen duidelijk zijn, zijn er ook overeenkomsten tussen vaardigheden en competenties.
Professionele kwaliteiten
Zowel vaardigheden als competenties laten zien wat je kunt en hoe je functioneert in een professionele context.
Je kunt ze ontwikkelen
Zowel vaardigheden als competenties zijn niet statisch; je kunt ze verbeteren en ontwikkelen door training, ervaring en persoonlijke groei.
Waardevol voor werkgevers
Werkgevers letten op zowel vaardigheden als competenties om te bepalen hoe goed je past bij een functie en of je de nodige capaciteiten hebt om succesvol te zijn.
Vaardigheden en competenties tijdens het solliciteren
Voor werkgevers is de combi van vaardigheden en competenties belangrijk om te bepalen of je goed past bij een functie. Daar kun je gebruik van maken als je een cv maakt of een sollicitatiebrief schrijft.
Op je cv
Dit zijn vaardigheden en competenties die vaak worden vermeld in cv’s:
Vaardigheden
- Gebruik van Microsoft Office (Word, Excel, PowerPoint)
- Programmeren in Python of Java
- SEO (Search Engine Optimization)
- Klantenservice
- Projectmanagementsoftware (bijv. Trello of Asana)
Competenties
- Communicatieve vaardigheden (schriftelijk en mondeling)
- Probleemoplossend vermogen
- Stressbestendigheid
- Teamwork
- Leiderschap
In je sollicitatiebrief
In een sollicitatiebrief kun je vaardigheden en competenties in context plaatsen. Beschrijf bijvoorbeeld hoe je leiderschapscompetenties hebt ontwikkeld door het aansturen van een projectteam. Daarbij kun je dan weer aangeven dat je specifieke vaardigheden zoals projectplanning en communicatie hebt gebruikt om het team succesvol te laten werken.
Competenties ontwikkelen
Competenties als leiderschap of probleemoplossend vermogen leer je niet alleen door training. Een belangrijke factor is juist het toepassen van deze competenties in echte situaties. Je ontwikkelt competenties vaak door een combinatie van werkervaring, feedback van anderen, persoonlijke ontwikkelingstrajecten en training. Het vereist tijd en reflectie.
Vaardigheden ontwikkelen
Vaardigheden ontwikkel je vaak sneller, omdat ze meer gericht zijn op het uitvoeren van specifieke taken. Om vaardigheden te ontwikkelen heb je een gigantisch aanbod van trainingen en opleidingen tot je beschikking. Bijvoorbeeld voor technische vaardigheden zoals programmeertalen, maar ook voor communicatieve vaardigheden zoals presenteren of onderhandelen.
Vaardigheden en competenties heb je keihard nodig tijdens het solliciteren
Als je het verschil tussen vaardigheden en competenties begrijpt, kun je ze gebruiken op je cv en in je sollicitatiebrief. Voor een werkgever zijn ze allebei belangrijk. Je vaardigheden en competenties geven namelijk het meest complete beeld van wat jij te bieden hebt. Als mens en als professional.
Ben je klaar voor een nieuwe uitdaging of wil jij je graag verder ontwikkelen? Bekijk ons ruime aanbod aan fulltime en parttime banen. Bekijk alle vacatures.
