Ontslag nemen: Hoe doe je dat? Tips & alle info!

Een vrouw stopt haar bureauspullen in een bak
Zelf ontslag nemen is een flinke stap die je zorgvuldig moet overwegen. In dit artikel lees je hoe je ontslag neemt, wat je rechten zijn bij ontslag en hoe het werkt met je vakantiedagen en reserveringen zoals je vakantiegeld. Als je ontslag neemt omdat je een nieuwe baan hebt, zijn de gevolgen waarschijnlijk niet zo groot. Maar als je nog niets anders hebt en zelf ontslag neemt, krijg je bijvoorbeeld ook geen WW-uitkering. Lees snel verder om te ontdekken wat op jouw situatie van toepassing is.

 

Inhoud van dit artikel

Ontslag nemen: in het kort

  • Schriftelijk indienen met een ontslagbrief
  • Vakantiedagen opnemen of uit laten betalen
  • Vakantiegeld en andere reserveringen worden uitbetaald
  • Geen recht op WW-uitkering

Wanneer neem je ontslag?

De meeste mensen nemen ontslag omdat ze een nieuwe uitdaging gevonden hebben. Als je ontslag wilt nemen, doe je dat zodra je nieuwe arbeidsovereenkomst getekend is. Pas dan is het zeker dat je een andere baan hebt.

Als een nieuwe baan niet aan de orde is, kun je in principe je ontslag indienen op het moment dat jij er klaar voor bent. Houd er wel rekening mee dat je misschien een opzegtermijn hebt en nog een bepaalde tijd moet uitwerken.

Hoe neem je ontslag?

Het is gebruikelijk dat je ontslag indient door middel van een ontslagbrief. Schriftelijk dus, maar dat hoeft echt niet per se op papier, vaak is een e-mail ook goed. Voorafgaand aan je ontslagbrief, kun je je ontslag bespreken met je leidinggevende of werkgever. In dat gesprek maak je bijvoorbeeld alvast afspraken of je je resterende vakantiedagen opneemt of laat uitbetalen. Je ontslagbrief is dan de formele bevestiging dat je vertrekt.

Je contract is van invloed

Welk soort arbeidsovereenkomst je hebt, bepaalt voor een deel de gevolgen als je ontslag neemt. In verschillende situaties gelden verschillende regels.

Vast contract

Met een vast contract heb je vaak een opzegtermijn. Die vind je in je arbeidsovereenkomst of cao (collectieve arbeidsovereenkomst). Wettelijk is de opzegtermijn voor werknemers een maand, tenzij in je contract iets anders is afgesproken. Je werkgever moet de opzegtermijn ook respecteren. In principe moet je je opzegtermijn nog uitwerken nadat je je ontslag hebt ingediend. Door je vakantiedagen op te nemen, kan die periode wel korter zijn.

Tijdelijk contract

Je ontslag indienen als je een tijdelijk contract hebt, werkt eigenlijk hetzelfde als met een vast contract. Meestal is er bij een tijdelijk arbeidscontract ook sprake van een opzegtermijn, die zul je dus moeten uitwerken. Vakantiedagen kun je in overleg met je werkgever opnemen om de tijd die je moet uitwerken korter te maken.

0 urencontract

Een 0 urencontract is flexibel voor jezelf en je werkgever. Je werkt wanneer je werkgever je oproept, maar dat betekent niet dat je geen ontslag kunt indienen. Ook voor een 0 urencontract geldt dat je een opzegtermijn moet respecteren, meestal één maand. Je doet er goed aan je ontslag schriftelijk in te dienen en te vermelden wanneer je laatste werkdag is.

In je proeftijd

Tijdens je proeftijd gelden andere regels. In je proeftijd mag je per direct ontslag nemen zonder opzegtermijn of reden. Dit betekent dat je niet hoeft uit te werken, maar het is wel zo professioneel om je werkgever schriftelijk op de hoogte te stellen. Dat geldt overigens ook andersom: je werkgever kan je in je proeftijd ook per direct ontslaan zonder opzegtermijn.

Rechten en plichten na je ontslag

Goed, je hebt ontslag genomen. Dat betekent dat je contract binnenkort eindigt en dat je misschien moet uitwerken. Er zijn ook een aantal zaken waar je recht op hebt nu je vertrek eraan zit te komen. Ze gelden voor elk type contract.

Opzegtermijn en uitwerken

Zoals je leest, heb je in verreweg de meeste gevallen te maken met een opzegtermijn als je ontslag neemt. Als werknemer ben je verplicht om je te houden aan de afspraken die je daarover met je werkgever maakt. Doe je dat niet, dan kan je werkgever je aansprakelijk stellen voor de schade die hij of zij daardoor lijdt. Dikke kans dat de kosten worden ingehouden op wat je nog tegoed hebt. Beter niet doen dus.

Vakantiedagen

Je opgebouwde vakantiedagen kun je in overleg met je werkgever opnemen. Lukt dat niet, dan krijg je ze uitbetaald. In de praktijk betaal je daar relatief veel belasting over. Voor de meeste mensen is vrije tijd meer waard.

Vakantiegeld

Ook je opgebouwde vakantiegeld krijg je na je ontslag uitgekeerd. Voor vakantiegeld maakt het niet uit wat voor arbeidsovereenkomst je hebt.

Overige arbeidsvoorwaarden

Heb je nog andere arbeidsvoorwaarden zoals een dertiende maand, bonussen, spaarloon, winstuitkering of andere potjes met geld? Het is gebruikelijk dat je die naar rato uitgekeerd krijgt na je ontslag. Als je direct bij een andere werkgever aan de slag gaat, kunnen die regelingen soms ook over worden genomen door je nieuwe werkgever. Je werkgever, leidinggevende of de hr-afdeling weet je hierover meer te vertellen.

Transitievergoeding

Helaas. Als je zelf ontslag neemt, heb je geen recht op een transitievergoeding. Tenzij je ontslag hebt genomen door ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van je werkgever. In dat geval heb je soms wel recht op een transitievergoeding.

Referenties

In Nederland is een werkgever niet verplicht om je een getuigschrift of referentie te geven. Je mag er natuurlijk wel om vragen. Het kan van pas komen bij toekomstige sollicitaties.

Tips voor het indienen van je ontslag

Wat de reden ook is, het is altijd slim om op een nette, professionele manier ontslag te nemen

  • Gesprek met je leidinggevende: Licht je ontslag persoonlijk toe voor je je ontslagbrief indient.
  • Ontslag schriftelijk indienen: Een ontslagbrief van papier is wat formeler, maar voor de meeste werkgever is een e-mail ook goed.
  • Opzegtermijn respecteren: Check je contract om te weten wat je opzegtermijn is en werk netjes uit. Zo laat je een goede indruk achter. Je weet nooit wanneer je je werkgever of collega’s weer tegenkomt.

Gedurfd: ontslag nemen zonder nieuwe baan

Ontslag nemen zonder dat je een nieuwe baan hebt, is een gewaagde stap. Het betekent dat je geen inkomsten hebt en omdat je zelf ontslag neemt, heb je ook geen recht op een WW-uitkering. Het is daarom slim om je financiële situatie te overwegen voordat je ontslag neemt zonder een nieuwe baan in het vooruitzicht.

Als je vrijwillig ontslag neemt met een geldige reden zoals een verstoorde arbeidsrelatie, kan het UWV beslissen dat je alsnog recht hebt op een WW-uitkering. Dat wil niet altijd zeggen dat je die ook krijgt vanaf het moment dat je werkloos bent. Daardoor kun je nog steeds te maken krijgen met financiële uitdagingen.

Ontslag nemen zonder nieuwe baan kan uiteraard ook omdat je grootse plannen hebt. Misschien ga je reizen of gewoon even niets doen. Geniet ervan!

Per direct ontslag nemen kan niet zomaar

In principe kun je niet zomaar per direct ontslag nemen, behalve als je in je proeftijd zit. Als je per direct ontslag wilt nemen, is er meestal sprake van een dringende reden. Voorbeelden zijn een ernstige vertrouwensbreuk of gevaarlijke werkomstandigheden. In dit soort gevallen kun je ontslag op staande voet nemen, maar dit is niet altijd zonder juridische gevolgen. Zeker als je werkgever het niet eens is met de reden van je vertrek. Tip: zoek juridisch advies als je met zo’n situatie te maken hebt.

Bijzondere situaties om ontslag te nemen

Los van je arbeidscontract, zijn er nog andere situaties waarin ontslag nemen gevolgen heeft.

Tijdens je zwangerschapsverlof

Tijdens je zwangerschapsverlof ben je beschermd tegen ontslag. Maar je mag wel zelf ontslag nemen tijdens zwangerschapsverlof. Het kan wel van invloed zijn op je zwangerschapsuitkering (WAZO). Daarom is het verstandig om eerst met het UWV in gesprek te gaan.

Als je ontslag neemt tijdens je zwangerschapsverlof, heb je trouwens ook recht op uitbetaling van je opgebouwde vakantiedagen en vakantiegeld. Net als bij elk ander ontslag.

Tijdens ouderschapsverlof

Tijdens ouderschapsverlof gelden vergelijkbare regels als bij zwangerschapsverlof. In principe is ouderschapsverlof onbetaald, maar als je tijdens dit verlof ontslag neemt, heb je wel recht op je opgebouwde vakantiedagen en vakantiegeld. 

Het is belangrijk om te weten dat je ontslag gevolgen kan hebben voor eventuele uitkeringen of verlofregelingen die je hebt. Win juridisch advies in voor je daadwerkelijk ontslag neemt, dan weet je waar je aan toe bent.

Tijdens ziekte

In principe kun je ontslag nemen tijdens ziekte, maar de vraag is of dat handig is. Tijdens je ziekte heb je in Nederland namelijk recht op doorbetaling van je salaris. Ook moet je werkgever zich aan bepaalde regels houden. Het is slim om je ontslag eerst te overleggen met een arts en je werkgever. Eventueel kun je ook juridisch advies inwinnen, zodat je goed op de hoogte bent van je rechten en plichten.

Overigens, als je al uit dienst bent en binnen vier weken daarna ziek wordt, heb je soms recht op een Ziektewet-uitkering. Dit heet nawerking en het geldt alleen als je op dat moment nog geen baan of uitkering hebt.

Vanwege slechte werksfeer

Een slechte werksfeer kan stressvol en demotiverend zijn. Als je om die reden ontslag wilt nemen, is het belangrijk om eerst te proberen de situatie op te lossen. Ga hiervoor in gesprek met je leidinggevende of hr-afdeling. Lukt het niet om tot een oplossing te komen, dan kan ontslag een laatste uitweg zijn.

Als je zelf ontslag neemt vanwege een slechte werksfeer, heb je in principe geen recht op een WW-uitkering. Alleen als je kunt aantonen dat de werkomstandigheden ernstig genoeg zijn en je geen andere keuze had, kan het UWV besluiten om je toch een uitkering toe te kennen. Zorg ervoor dat je de situatie goed documenteert en eventueel juridische hulp inschakelt.

Concurrentiebeding

Ontslag nemen is een keuze die je maakt voor jezelf, maar een concurrentiebeding kan je mogelijkheden na ontslag beperken. Als je hiermee te maken hebt, staat het in je arbeidscontract. Door concurrentiebeding mag je bijvoorbeeld niet bij een concurrerend bedrijf gaan werken of je eigen bedrijf starten in dezelfde branche. Het kan ook een geografische beperking zijn, waardoor je niet in de buurt van je eigen werkgever aan de slag mag. Je concurrentiebeding overtreden kan boetes opleveren. Overigens zit er altijd een duur aan een concurrentiebeding, meestal een jaar.

Denk goed na voor je ontslag neemt

Ontslag nemen is niet zomaar een beslissing. De gevolgen kunnen veel impact hebben. Zorg ervoor dat je alle regels kent, je rechten begrijpt en de gevolgen afweegt. En of je nu wel of geen nieuwe baan hebt, het is altijd slim om advies in te winnen als je twijfelt.

FAQ

Hoe neem je ontslag?

Ontslag nemen doe je door je werkgever in te lichten. Het is gebruikelijk om het eerst persoonlijk te vertellen. Daarna geef je een formele ontslagbrief af, waarin staat dat je ontslag neemt en per wanneer.

Wanneer neem je ontslag als je een nieuwe baan hebt?

Je neemt ontslag zodra je je handtekening hebt gezet onder je nieuwe contract en je de startdatum hebt bevestigd. Voor een soepele overgang houd je daarbij rekening met de opzegtermijn in je huidige contract.

Wanneer is de laatste uitbetaling na je ontslag?

Meestal krijg je de laatste uitbetaling na je ontslag op de reguliere betaaldatum van de maand waarin je vertrekt. In je laatste uitbetaling zitten je laatste salaris, openstaande vakantiedagen en reserveringen zoals vakantiegeld. Soms duurt het langer, afhankelijk van de administratieve verwerking door je werkgever.

Welke uitkering krijg je nadat je zelf ontslag neemt?

Als je zelf ontslag neemt, heb je geen recht op een WW-uitkering. Uitzondering is als je het UWV kunt aantonen dat je ontslag om een dringende reden was, zoals een ernstig verstoorde arbeidsrelatie. Soms kom je in dat geval wel in aanmerking voor een WW-uitkering.

Kun je per direct ontslag nemen?

Nee. Per direct ontslag nemen kan alleen als je in je proeftijd zit.

Kun je ontslag nemen als je ziek bent?

Het kan op zich wel, maar in Nederland heb je tijdens ziekte recht op doorbetaling van je salaris en moet je werkgever zich aan bepaalde regels houden. Het is slim om je eerst te laten adviseren voor je zo’n stap neemt.

Hoe neem je ontslag van een bijbaan?

Van een bijbaan ontslag nemen, is hetzelfde als bij elke andere baan. Je dient een ontslagbrief in bij je werkgever, waarin je aangeeft dat je ontslag neemt en per wanneer. Ook bij een bijbaan houd je rekening met een eventuele opzegtermijn.

Waar heb je recht op als je ontslag neemt?

Bij ontslag heb je recht op uitbetaling van je niet-opgenomen vakantiedagen en je opgebouwde vakantiegeld. Je hebt geen recht op een WW-uitkering, tenzij er sprake is van een dringende reden.

 

Deze artikelen vind je misschien ook interessant:

Ontslag nemen tijdens ziekte: mag dat?

Opmaak en lay out van een sollicitatiebrief 7 tips

Transitievergoeding als uitzendkracht