Hoe goed het ook bedoeld is, het is meestal geen pretje om feedback te ontvangen. Nog voordat iemand is uitgepraat sluip je het liefst onzichtbaar de kamer uit. Niet zo gek ook, want kritiek krijgen is enorm confronterend. Het legt onze zwaktes bloot. En wie houdt er nou van falen?
Toch schuilt er in feedback waardevolle informatie. Belangrijke lessen waar je zowel professioneel als persoonlijk van kunt groeien. Aan jou de uitdaging om dat inzicht eruit te halen. Ontdek hoe je feedback ontvangt als een echte pro, zonder zelfmedelijden, met misschien zelfs wel een complimentje voor je beoordelaar. Ook als die het nieuws direct, lomp en ronduit bot brengt.
Waarom is feedback ontvangen zo belangrijk?
Je leven is een aaneenschakeling van oefenen, vallen en opstaan. Met elke les en elke ervaring ontwikkel je jezelf verder en klim je steeds hoger op de carrièreladder. Groei bereik je deels door kennis en opleidingen, maar deels ook door de kritische blik van mensen om je heen. Dankzij die meningen kun je beoordelen hoe goed je vaardigheden echt zijn.
Met feedback word je gewezen op gedrag dat nog niet helemaal top is, zodat je daar zelf wat aan kunt verbeteren. Het levert inzichten op die je anders misschien pas veel later had ontdekt. Zie feedback daarom niet als kritiek, maar als shortcut voor zelfontwikkeling.
Veel mensen zijn bang om feedback te geven. Misschien ook wel terecht, want als je het niet goed doet, zet je daarmee je werkrelatie of vriendschap op het spel. Waardeer het dus als iemand de moeite neemt om feedback aan je te geven. Als je goed luistert, hoor je verbeterpunten en waar je aan moet schaven om de beste versie van jezelf te worden.
5 tips om feedback te ontvangen
Mensen schatten zichzelf van nature iets perfecter in dan ze in werkelijkheid zijn. Feedback kan dan ook nogal rauw op je dak vallen. Het is de kunst om je defensieve reactie uit te schakelen en eventuele negatieve emoties te laten voor wat ze zijn. Alles ontkennen, terugschreeuwen dat de boodschapper zelf van alles fout doet en met stoelen gaan gooien heeft weinig zin. Wat dan wel? Dat leggen we hieronder uit. Feedback ontvangen is namelijk op zichzelf een serieuze communicatieve skill.
1. Reageer niet meteen
De kans is groot dat je verdedigingsmechanisme halverwege de eerste feedback-zin al in de hoogste staat van alertheid schiet. Hoe gigantisch de verleiding om direct te reageren ook is, houd in ieder geval je mond totdat de ander is uitgepraat. Probeer te ontdekken welke les er voor jou in dit verhaal zit.
2. Vraag door
Als je zeker bent dat alles gezegd is, neem je rustig de tijd om alle nieuwe informatie te verwerken. Dat je de feedback laat bezinken en dus serieus neemt, is een teken van respect. Check vervolgens of je de boodschap volledig begrijpt, door het in je eigen woorden samen te vatten en terug te zeggen. Zorg dat je 100% snapt wat de ander bedoelt, zodat je zeker weet dat je straks op de inhoud reageert.
3. Blijf kalm
Wanneer je feedback krijgt over iets waarvan je altijd dacht dat je er juist behoorlijk goed in was, kan dat pijnlijk aankomen. Blijf ook dan professioneel. De persoon tegenover je heeft het beste met je voor. Hij of zij probeert je te helpen, zonder oordeel. Alleen als je rustig blijft kan je objectief beoordelen of de kritiek terecht is of niet.
4. Zie het als kans
Het ontvangen van feedback is een uitgelezen kans om te leren en ergens beter in te worden. Die externe blik helpt om je eigen gedrag te analyseren. Je kan zelf wel vinden dat je goed samenwerkt, of leiding geeft, maar wat nou als anderen dat heel anders ervaren? Hoe eerder je erachter komt dat bepaalde vaardigheden voor verbetering vatbaar zijn, hoe langer je de tijd hebt om er wat aan te doen.
5. Ga aan de slag
Feedback ontvangen en opnemen is één ding, ermee aan de slag gaan is iets anders. Maak voor jezelf een plan en stel duidelijke doelen. Bijvoorbeeld dat je over 3 maanden beter bent in tijdmanagement door je agenda altijd up-to-date te houden en geen deadline meer te missen. Of dat je beter samenwerkt door aandachtig te luisteren naar collega’s in brainstorms.
Als je serieus werk maakt van je zwaktes, maak je niet alleen jezelf trots, maar krijg je daar ook waardering voor van je collega’s. Je hoeft echt niet perfect te zijn, zolang je maar je best doet om te verbeteren. Elke soft skill en elke hard skill die je een niveautje hoger tilt, gaat je helpen in de rest van je leven.
5 voorbeelden van feedback ontvangen
Er zijn twee soorten feedback: gevraagde en ongevraagde. Bij gevraagde feedback neem jij, de ontvanger, het initiatief voor het gesprek. Bewust om feedback vragen doe je bijvoorbeeld omdat je benieuwd bent naar hoe je presteert. Het commentaar kan je verbazen, maar je ziet het gelukkig wel aankomen.
Bij ongevraagde feedback besluit een bekende of collega zelf om jou feedback te geven, waarschijnlijk naar aanleiding van iets dat zojuist gebeurd is. Onverwacht commentaar kan behoorlijk koud op je dak vallen en vereist dus nóg meer van je incasseringsvermogen.
Omdat feedback geven een skill apart is die maar weinig mensen beheersen, is het soms niet direct duidelijk wat je ermee aan moet. Aan jou de pittige taak om waardevolle inzichten te herkennen, zelfs als feedback vermomd is als botte kritiek. Hieronder zie je een paar praktijkvoorbeelden en welke wijze les daarachter verscholen zit.
Interesse
Botte feedback
“Je komt ongeïnteresseerd over in meetings.”
Wijze les
Je lichaamstaal heeft invloed op de mensen om je heen. Wanneer je onderuitgezakt zit, mompelt en regelmatig naar het plafond staart, straal je uit dat je weinig zin in deze meeting hebt. Dat geldt niet alleen voor een bespreking op de zaak, maar net zo goed tijdens een call vanuit huis.
Slimme actie
Hoe onbelangrijk je de meeting ook vindt, geef de rest niet het gevoel dat jij je tijd zit te verdoen. Straal uit dat je betrokken bent door met rechte rug te zitten, vragen te stellen en oogcontact te maken. Het mooie is, actief deelnemen geeft je ook het recht om kritisch op de meeting te zijn.
Tijdmanagement
Botte feedback
“Je bent altijd te laat, dat is echt onprofessioneel.”
Wijze les
Wat voor jou een acceptabele marge is, kan voor een ander een drama zijn. Te laat komen voor je shift, inloggen nadat de call is gestart of een project niet op tijd inleveren… Het zijn voorbeelden van onwenselijk gedrag waarmee je niet alleen jezelf, maar ook anderen in de problemen brengt.
Slimme actie
Onderzoek waarom je vaak niet op tijd bent. Onderschat je de reistijd? Heb je andere prioriteiten? Denk je dat deadlines eigenlijk niet zo strikt zijn? Tijdmanagement is een belangrijke skill en voorwaarde om prettig samen te werken. Respecteer je collega’s en neem de planning serieus als een van je organisatorische vaardigheden.
Communicatie
Botte feedback
“Je luistert nooit naar anderen.”
Wijze les
Je vindt jezelf misschien best een aardige luisteraar, maar daar is deze collega het niet mee eens. Als je inderdaad meer van het zenden dan van het ontvangen bent, kom je al snel dominant over. Daardoor voelen anderen steeds minder ruimte om hun mening te delen met de groep. Dat is niet goed voor de creativiteit, betrokkenheid en teamspirit.
Slimme actie
Realiseer je dat communiceren tweerichtingsverkeer is. Dus niet alleen praten, maar ook actief luisteren. Dan sta je opener voor de ideeën van mensen in je team. Stel bijvoorbeeld wat vaker vragen, vat af en toe samen wat iemand zegt en laat zien dat hun mening ertoe doet door een complimentje te geven.
Presenteren
Botte feedback
“Je presentatie was echt saai.”
Wijze les
Deze feedback mag dan zo tactvol als een botte bijl zijn, de melder raakt hier wel een belangrijk punt. Als je presentatie mensen niet bij de les houdt, lukt het ook niet om ze te informeren. Doodzonde van die waardevolle inzichten die je met de groep wilde delen.
Slimme actie
Kijk hoe je meer kunt entertainen met je presentatie. Gebruik storytelling om je verhaal met emotie interessanter te maken. Besteed extra aandacht aan de opmaak van je slides om het geheel visueel aantrekkelijk te maken. En lok interactie uit door je publiek te betrekken met vragen of een quiz. Wedden dat iedereen de volgende keer geboeid blijft?
Kwaliteit
Botte feedback
“Je werk zit vol fouten.”
Wijze les
Dit commentaar komt hard binnen. Fouten maak je natuurlijk nooit bewust, maar door onoplettendheid sluipen ze toch in je werk. Of het nu gaat om spelfouten in de nieuwsbrief, de verkeerde productprijs naar een klant of code waardoor de app totaal iets anders doet, jouw onzorgvuldigheden hebben impact.
Slimme actie
Dwing jezelf om zorgvuldiger en grondiger te werken. Plan tijd in om alles nog een keer na te lopen nadat je klaar bent. Ook als je denkt dat alles klopt, kom je met een verse blik altijd wel iets tegen dat beter kan. Voor de ultieme controle vraag je daarna nog een collega om je werk te dubbelchecken.
Voordelen van feedback ontvangen
Feedback is onmisbaar om je vaardigheden te optimaliseren. Met elke wijze les ontwikkel je weer een stukje. Zo groei je persoonlijk en professioneel en kom je steeds dichter bij de beste versie van jezelf.
In de ideale wereld ontvang je feedback positief en opbouwend, maar in de echte wereld bereikt het je meestal in de vorm van tactloze kritiek. Aan jou de uitdaging om daar zinvolle informatie uit te filteren. Onthoud alleen het bruikbare en laat de rest als douchewater van je schouders afglijden. Wil je aantonen dat je echt sterk in je schoenen staat? Vergeet de afzender dan niet te bedanken voor de feedback.
